مقالات آموزشی
تفاوت MBR و GPT در پارتیشن‌بندی هارد چیست؟
بهمن
حتما برای شما هم این موضوع پیش آمده که وقتی می‌خواهید هارد جدیدی را در ویندوز فرمت و راه‌اندازی کنید، در مرحله‌ای از کار از شما پرسیده می‌شود که می‌خواهید هاردتان به صورت MBR پارتیشن‌بندی شود یا GPT ؟
همانطور که می دانید در واقع GPT استاندارد جدیدی برای پارتیشن‌بندی هارد است که رفته‌رفته جایگزین MBR می‌شود که در مقایسه با استاندارد MBR، استاندارد GPT برتری‌های متعدّدی دارد. ولی باید گفت MBR همچنان سازگارترین روش پارتیشن‌بندی و در مواردی هم ضروری است. GPT مختص ویندوز نیست، بلکه سیستم‌عامل‌های دیگری مانند لینوکس و مک هم می‌توانند از این استاندارد استفاده کنند.
با آیفیکس همراه باشید تا بیشتر در مورد این دو استاندارد پارتیشن‌بندی هارد بدانیم.
MBR و GPT چه هدفی دارند ؟
پیش از آنکه بتوانید درایوی را به کار بگیرید، باید آن را پارتیشن‌بندی کنید. MBR یا Master Boot Record و GPT یا GUID Partition Table دو روش متفاوت برای مرتب‌سازیِ اطلاعات مربوط به پارتیشن‌بندی روی درایو هستند. اطلاعات مربوط به جای شروع و جای پایان پارتیشن‌ها بخشی از این اطلاعات به حساب می‌آید. سیستم‌عامل کامپیوتر با استفاده از همین اطلاعات می‌تواند بفهمد هر کدام از سِکتورها به کدام پارتیشن تعلّق دارد و پارتیشنِ بوت کدام است. به همین دلیل است که برای پارتیشن‌بندی باید یکی از روش‌های MBR یا GPT را انتخاب کرد.
محدودیت‌های MBR چیست ؟
همانطور که اشاره کردیم، MBR از سرواژه‌نویسیِ Master Boot Record به دست آمده است. این استاندارد همراه با سیستم‌عامل IBM PC DOS 2.0 در سال ۱۹۸۳ معرفی شد.
پارتیشن MBR در واقع سکتور بوت خاصی است که در ابتدای درایو قرار می‌گیرد. اطلاعات مربوط به Boot Loader سیستم‌عامل و نیز اطلاعات پارتیشن‌بندی درایو روی این سکتور ذخیره می‌شود. اگر ویندوز نصب کرده باشید، اطلاعات مربوط به بوت لودر ویندوز در همین قسمت ذخیره شده است. به همین دلیل است که اگر اطلاعات مربوط به این سکتور از دست برود، باید MBR را بازیابی کنید تا ویندوز بتواند بالا بیاید.
MBR برای هارد دیسک‌هایی با ظرفیت حداکثر ۲ ترابایت کار می‌کند، ولی اگر ظرفیت هارد بیشتر از ۲ ترابایت باشد، آن وقت باید فکر دیگری کرد. همچنین MBR فقط از ۴ پارتیشن از نوع Primary پشتیبانی می‌کند.
و اما برتری‌های GPT
استاندارد GPT استاندارد جدیدی است که کم‌کم جای MBR را می‌گیرد. هر پارتیشن روی هارد هر کامپیوتری، مشخّصه‌ای کاملاً منحصر به فرد (Globally Unique Identifier یا به اختصار GUID) دارد. این مشخّصه در حقیقت رشته‌ای از اعداد است که هر پارتیشن از نوع GPT بر روی زمین، منحصر به فرد است.
این روش پارتیشن‌بندی، محدودیت‌های MBR را ندارد. درایوها می‌توانند بسیار بسیار پرظرفیت‌تر باشند و محدودیت ظرفیت به سیستم‌عامل و عوامل دیگر بستگی خواهد داشت. تعداد پارتیشن‌ها با استفاده از GPT هم نامحدود خواهد بود و محدودیت آن را سیستم‌عامل تعیین خواهد کرد. جالب است بدانید در حال حاضر ویندوز اجازه‌ی ایجاد ۱۲۸ پارتیشن با استفاده از استاندارد GPT را می‌دهد.
در استاندارد MBR اطلاعات مربوط به پارتیشن‌بندی و بوت سیستم فقط در یک جا ذخیره می‌شود. اگر این اطلاعات از دست برود، آن وقت کامپیوترتان بالا نمی‌آید. ولی در استاندارد GPT چند کپی از این اطلاعات در چند جای مختلف هارد نگهداری می‌شود. در نتیجه اگر یک کپی از این اطلاعات دچار اشکال شود، به سادگی می‌شود از یک کپی دیگر استفاده کرد.
GPT می‌تواند به صورت خودکار درست بودن اطلاعاتش را کنترل کند و اگر این اطلاعات دچار مشکل شده باشد، کپی سالم آن را جایگزین کند. MBR چنین قابلیتی ندارد و اگر اطلاعات مربوط به آن دچار اشکال شود، آن وقت از روی بالا نیامدن سیستم‌عامل و خطای MBR باید متوجّه این اشکال شوید.
